4 Sınıf Cumhuriyet nedir?
Cumhuriyet: - Sınıfın Gözünden
Selam!
- sınıfa giden bir öğrenci olarak cumhuriyetin ne olduğunu merak ettiğini biliyorum. Gel, sana bunu en basit ve en anlaşılır şekilde anlatayım.
Cumhuriyet dediğimiz şey, aslında senin de okulda yaptığın seçimlere benziyor. Hatırlarsan sınıf başkanını seçiyorsun, değil mi? İşte cumhuriyet de bunun biraz daha büyüğü, daha çok insanı ilgilendiren bir durum.
Kim Yönetiyor, Kim Karar Veriyor?
Cumhuriyetin en temel özelliği şu: Ülkeyi yöneten kişiler, halk tarafından seçilir. Yani, senin oy kullandığın gibi, büyükler de oy kullanarak kimin ülkeyi yöneteceğine karar verir. Bu, bir kralın veya padişahın sadece doğuştan ülkeyi yönettiği monarşi gibi sistemlerden farklıdır. Cumhuriyette, halkın söz hakkı vardır.
Örnek vereyim: Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'tü. O, halkın büyük desteğiyle bu göreve gelmişti. Şu anki Cumhurbaşkanımız da halk tarafından seçiliyor. Bu seçimler belirli aralıklarla yapılıyor, örneğin Türkiye'de Cumhurbaşkanlığı seçimleri 5 yılda bir yapılıyor.
Neden Önemli Cumhuriyet?
Cumhuriyet, senin haklarını koruyan bir sistemdir. Çünkü seni yönetenler, halkın oylarıyla geldiği için halkı dinlemek zorundadır. Eğer halkın isteklerini yerine getirmezlerse veya yanlış yaparlarsa, bir sonraki seçimde halk onları görevden alabilir. Bu, "hesap verilebilirlik" dediğimiz bir kavramdır.
Deneyimlerime göre, cumhuriyetin olduğu ülkelerde insanlar daha özgürdür. İstediği gibi konuşabilir, istediği gibi düşünebilir ve istediği gibi yaşayabilir. Tabi bu özgürlükler başkalarının haklarını çiğnemeden olmalı. Örneğin, sen arkadaşının oyuncağını izinsiz alamazsın, değil mi? İşte ülkede de herkesin haklarına saygı duymak gerekir.
Cumhuriyetin Temel İlkeleri Neler?
Cumhuriyetin bazı temel ilkeleri vardır. Bunlardan en önemlileri:
- Egemenlik Kayıtsız Şartsız Milletindir: Bu, en önemli ilkedir. Yani, ülkenin bütün gücü millettir, halkındır. Hiçbir kişi veya grup, halkın üstünde değildir.
- Demokrasi: Halkın kendi kendini yönetmesi demektir. Oy kullanma, seçimler bu demokrasinin bir parçasıdır.
- Hukukun Üstünlüğü: Herkes kanunlara uymak zorundadır. Cumhurbaşkanından en sıradan vatandaşa kadar herkes kanunlar önünde eşittir.
- Laiklik: Devletin dini inançlardan bağımsız olmasıdır. Yani devlet, belirli bir dini desteklemez, tüm inançlara eşit mesafededir. Bu, herkesin istediği inanca sahip olma veya hiçbir inanca sahip olmama özgürlüğünü garanti eder.
Sen Ne Yapabilirsin?
Sen henüz oy kullanacak yaşta değilsin ama cumhuriyetin bir parçası olmak için şimdiden yapabileceğin şeyler var:
- Okulda kurallara uymak.
- Arkadaşlarınla iyi geçinmek ve onların haklarına saygı duymak.
- Sınıf temsilcisi seçimlerinde doğru kişiyi seçmek için düşünmek.
- Ülkemizle ilgili bilgileri öğrenmek ve merak etmek.
Unutma, sen geleceğin cumhuriyet bekçilerinden birisin. Bu yüzden bilgili ve bilinçli olmak çok önemli.