Kivi soğuk iklimde yetişir mi?
Kivi Soğuk İklimde Yetişir Mi?
Evet, kivi soğuk iklimde yetişebilir ama bazı önemli noktaları var. Deneyimlerime göre, kivinin soğuğa dayanıklılığı türüne ve yetiştirme koşullarına göre değişiyor. Örneğin, Türkiye'de en yaygın olan Hayward cinsi, kış soğuklarına nispeten daha hassastır. Bu cins için ideal kış sıcaklıkları genellikle -10°C'nin altına düşmemelidir. Daha sert kışların yaşandığı bölgelerde, özellikle genç fidelerin kök bölgesini malçlama gibi önlemler almak hayati önem taşır.
Soğuğa Dayanıklı Kivi Türleri ve Yetiştirme Koşulları
Eğer yaşadığın yer kışları sert geçiyorsa, bazı kivi türleri senin için daha uygun olabilir. Özellikle Actinidia arguta (Japon kirazı kivisi veya küçük meyveli kivi olarak da bilinir) ve Actinidia kolomikta (variegata kivisi) gibi türler, -20°C ile -30°C'ye kadar olan soğuklara dayanabilirler. Bu türler genellikle daha küçük meyvelere sahip olsalar da, tatları oldukça yoğundur ve soğuk iklimlerde daha güvenilir bir hasat sunarlar. Bu türleri yetiştirirken dikkat etmen gereken en önemli şeylerden biri, genellikle dişi ve erkek bitkilerin ayrı olmasıdır. Tozlanma için bir erkek bitkiye ihtiyacın olacak. Genellikle 5-6 dişi bitkiye karşılık bir erkek bitki yeterli olur.
Toprak ve Konum Seçimi
Kivi yetiştireceğin yeri seçerken, hem soğuktan korunmayı hem de bitkinin sağlıklı büyümesini sağlayacak faktörleri göz önünde bulundurmalısın. Kivi, iyi drene olan, hafif asidik (pH 5.5-6.5 arası) toprakları sever. Ağır ve killi topraklar köklerin çürümesine neden olabilir. Konum olarak ise, rüzgar almayan, güneşli alanlar idealdir. Özellikle soğuk bölgelerde, duvar dipleri veya diğer bitkilerin rüzgar kesici olarak kullanıldığı yerler tercih edilebilir. Kışın soğuk rüzgarlar, özellikle genç bitkilerin sürgünlerine büyük zarar verebilir. Fideleri dikerken, kök boğazının hafifçe toprak seviyesinin üzerinde kalmasını sağlamak da önemlidir.
Soğuk İklimde Kivi Yetiştirmek İçin Pratik İpuçları
Soğuk iklimde kivi yetiştirmek istiyorsan, şu pratik ipuçları işine yarayacaktır:
- Malçlama: İlkbaharda diktiğin genç fidelerin kök bölgesini, organik malzemelerle (örneğin, saman, yaprak veya ağaç kabuğu) kalın bir tabaka halinde malçla. Bu, toprağın nemini korur ve kökleri dondan korur. Kış bastırmadan önce de malç katmanını yenileyebilirsin.
- Budama Zamanlaması: Kış budamasını, don tehlikesinin tamamen geçtiği ilkbaharın başlarında yapmaya özen göster. Bu, bitkinin zayıf veya zarar görmüş dallarını temizlemene ve enerjisini sağlıklı büyümeye yönlendirmesine yardımcı olur. Aşırı soğuk olmayan bölgelerde, hafif bir yaz budaması da meyve verimini artırabilir.
- Don Zararlarında Müdahale: Eğer bitkinin sürgünleri don tarafından zarar görürse, ilkbaharda don tehlikesi geçtikten sonra zarar gören kısımları temiz bir budama makasıyla kes. Genellikle bitki, altındaki sağlıklı kısımlardan tekrar sürgün verecektir.
- Tasarım ve Destek: Kivi, sarılıcı bir bitkidir. Yetiştireceğin yere uygun bir destek sistemi (pergola, tel örgü veya güçlü bir çit direği) kurman gerekir. Bu hem bitkinin sağlıklı büyümesini sağlar hem de meyvelerin daha kolay toplanmasına olanak tanır. Soğuk iklimlerde, bu destek sistemlerinin sağlam ve rüzgara dayanıklı olması da önemlidir.