Okuduğunu anlamamak hastalık mıdır?

Okuduğunu Anlamamak Bir Hastalık mı?

Anlamak, sadece kelimeleri bir araya getirmek değil, arkasındaki anlamı, amacı ve nüansları kavramaktır. Peki, okuduğunu anlamamak tıpkı bir grip gibi, bir hastalık mıdır? Deneyimlerime göre, doğrudan bir hastalık olarak sınıflandırılmasa da, altında yatan ve tedavi edilebilen çeşitli nedenler barındıran karmaşık bir durumdur.

Öncelikle, okuduğunu anlamama sorununun altında yatan temel faktörleri irdeleyelim. Bunlardan biri, dikkat eksikliği ve odaklanma sorunlarıdır. Günümüzde dijital dünyanın getirdiği sınırsız uyaran, beynimizin sürekli olarak bir noktadan diğerine atlamasına neden oluyor. Bir araştırma, ortalama bir insanın dikkat süresinin 8 saniye olduğunu, bu sürenin bir altın balığınkinden (9 saniye) daha kısa olduğunu gösteriyor. Bu durum, okuduğunuz metne tam olarak konsantre olmanızı engelliyor ve kelimeleri okusanız bile anlam bütünlüğünü yakalayamıyorsunuz.

Bir diğer önemli neden ise kelime dağarcığı eksikliğidir. Bir metinde bilmediğiniz çok sayıda kelime olduğunda, anlamı çıkarmak deveye hendek atlatmaktan farksız hale gelir. Örneğin, ortaokul düzeyindeki bir metinde bile, lise veya üniversite seviyesindeki terimler karşınıza çıkabilir. Bilmediğiniz her kelime, okuma akışınızı bozar ve anlamı yakalamaktan sizi alıkoyar. Bir kitaptaki "müphemlik" kelimesini bilmediğinizde, cümlenin ana fikrini anlamanız güçleşir.

Bununla birlikte, okuma stratejilerinin yetersizliği de büyük bir etkendir. Bir metni sadece göz gezdirmek veya baştan sona okumak, onu anlamak için yeterli olmayabilir. Okuduğunuzu daha iyi anlamak için etkin okuma tekniklerini kullanmak gerekir. Örneğin, bir metnin ana fikrini bulmak için başlıkları, alt başlıkları ve giriş-sonuç paragraflarını dikkatle inceleyebilirsiniz. Bu, okuma hızınızı düşürmeden anlamı kavramanıza yardımcı olur.

Peki, bu durumla başa çıkmak için neler yapabilirsin?

• Aktif Okuma Tekniklerini Kullan: Bir metni okurken önemli gördüğünüz yerlerin altını çizin, not alın, sorular sorun. Örneğin, bir makalenin ana argümanını anlamak için kenara "Ana fikir ne?" diye yazabilirsiniz.
• Kelime Dağarcığını Geliştir: Bilmediğiniz kelimeleri bir kenara not edin ve anlamlarını öğrenin. Hatta bu kelimeleri cümle içinde kullanarak pekiştirin. Bir sözlük veya kelime öğrenme uygulaması kullanmak bu süreci kolaylaştırabilir.
• Dikkatini Dağıtan Unsurları Azalt: Okuma yaparken telefonunuzu sessize alın, sessiz bir ortamda bulun. Hedeflediğiniz süre boyunca sadece okumaya odaklanmaya çalışın. Belki 15-20 dakika gibi kısa sürelerle başlayıp zamanla bu süreyi artırabilirsiniz.
• Metni Özetle: Okuduğunuz bir bölümü veya paragrafı kendi kelimelerinizle özetlemeye çalışın. Bu, anladığınızı ölçmenizi sağlar ve eksik kalan noktaları fark etmenize yardımcı olur.

Unutma, okuduğunu anlamamak bir zayıflık değil, üzerinde çalışılarak aşılabilecek bir durumdur. Bu önerileri deneyerek okuma deneyimini daha anlamlı hale getirebilirsin.