Oyuncu kalecinin arkasında ise ofsayt olur mu?

Oyuncu Kalecinin Arkasında Ofsayt Olur Mu?

Futbolun o heyecanlı anlarında, top ağlarla buluştuğunda ya da kaçtığında akıllara takılan en temel sorulardan biri: Oyuncu kalecinin arkasında ofsayt olur mu? Bu durum, oyunun kurallarını bilmek kadar, sahadaki dinamikleri de anlamayı gerektirir.

Öncelikle şunu netleştirelim: Futbolda ofsayt durumu, sadece bir oyuncunun pozisyonuyla değil, aynı zamanda topun oyunda olduğu anda nerede bulunduğuna ve rakip takım oyuncularına göre durumuna bağlıdır. Kalecinin oyun alanındaki yeri, bu dengenin önemli bir parçasıdır.

Ofsaytın Temel Kuralı ve Kalecinin Yeri

Oyunun 2023-2024 sezonu itibarıyla güncel olan Uluslararası Futbol Birliği Kurulu (IFAB) kurallarına göre, bir oyuncunun ofsayt pozisyonunda olması için şu şartların üçü birden gerçekleşmelidir:

• Top ile veya rakip oyuncu ile aynı seviyede olmak (top ile aynı seviyede olduğu durumlarda ofsayt olmaz).
• Rakip takımın yarı sahasında bulunmak.
• Rakibin ikinci son oyuncusundan daha ileride olmak.

Burada kritik nokta, "rakibin ikinci son oyuncusu". Genellikle bu oyuncu, savunma oyuncusu olur. Ancak kaleci, eğer topun oyunda olduğu anda kendi ceza sahası dışına kadar çıkmışsa, savunma oyuncularından biri olarak kabul edilebilir. Yani, eğer hücum eden oyuncu, kaleci ve bir savunma oyuncusunun arkasındaysa, ofsayt bayrağı kalkar. Ancak kaleci ceza sahası içindeyse ve hücum oyuncusu kalecinin önündeyse, bu durum ofsayt sayılmaz.

Örnek: Bir atak sırasında forvet oyuncusu, rakip takımın stoperinin ve kendi ceza sahasında duran kalecinin önünde. Bu pozisyonda top ona atılırsa, ofsayt olmaz. Ancak aynı forvet oyuncusu, stoperin önünde ve kaleci de kendi ceza sahasının dışına kadar çıkmışsa, ofsayt pozisyonundadır.

Kaleci Oyundan Çıktığında Durum Değişir Mi?

Evet, kalecinin sahadaki konumu, ofsayt kararını doğrudan etkileyebilir. Eğer kaleci, topun oyunda olduğu anda kendi ceza sahasını terk edip hücum oyuncusuna daha yakın bir pozisyona gelirse, artık o savunmadaki ikinci son oyuncu olma vasfını kaybedebilir. Bu durumda, savunma oyuncularından biri daha gerideyken, hücum oyuncusu bu oyuncunun önünde yer alırsa ofsayt kararı verilir.

Deneyimlerime göre bu tür pozisyonlar özellikle hızlı hücumlar sırasında sıkça yaşanır. Savunma oyuncuları öne çıktığında, kalecinin de pozisyon alması kritikleşir. Eğer kaleci risk alıp ceza sahası dışına kadar çıkar ve forvet oyuncusu da bu çıkışı fırsat bilerek bu oyuncuların arkasına sarkarsa, ofsayt durumu oluşur.

Pratik İpuçları ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Sen bir izleyici olarak bu pozisyonları daha iyi anlamak istiyorsan, şunlara dikkat edebilirsin:

• Topun Oyunda Olduğu An: Ofsayt kararı, topun pas edildiği andaki pozisyona göre verilir, topu aldığı andaki değil. Bu yüzden topun çıktığı anda oyuncuların nerede olduğuna odaklan.
• İkinci Son Oyuncu: Her zaman rakip savunma oyuncularından geride olan ikinci oyuncuyu gözünde bulundur. Genellikle bu oyuncu stoperdir ama bazen başka bir oyuncu da olabilir.
• Kalecinin Konumu: Kalecinin kendi ceza sahası içinde mi yoksa dışında mı olduğunu takip et. Bu, oyunun o anki ofsayt dinamiğini tamamen değiştirebilir.

Unutma, futbol kuralları dinamiktir ve hakemlerin yorumları da bu dinamikleri şekillendirir. Ancak temel prensipleri bilmek, maçları daha keyifli ve anlaşılır hale getirecektir.