Tlf daki virus nasil temizlenir?
Telefonunuzdaki Virüsleri Temizlemek İçin Pratik Adımlar
Telefonun yavaşlaması, aniden uygulamaların kapanması, pilin çabuk bitmesi veya bilmediğin reklamların ekrana düşmesi gibi durumlar yaşıyorsan, büyük ihtimalle telefonunda bir virüs var demektir. Kötü haber gibi görünse de, panik yapmana gerek yok. Deneyimlerime göre, doğru adımlarla bu sorunu çözebilirsin.
- Telefonunuzu Güvenli Modda Başlatın
Güvenli mod, telefonunuzun sadece temel sistem uygulamalarını çalıştırdığı bir başlangıç modudur. Bu modda telefonunuza yüklediğiniz zararlı uygulamaların çalışma olasılığı çok düşüktür.
Telefonunuzu güvenli moda almak için genellikle şu adımlar izlenir (modelden modele küçük farklılıklar olabilir):
- Telefonunuzun kapatma tuşuna uzun süre basın.
- Ekranda beliren "Kapat", "Yeniden Başlat" gibi seçeneklerden "Kapat" seçeneğine uzun süre dokunun.
- Bazı cihazlarda karşınıza "Güvenli Modda Yeniden Başlat" seçeneği çıkacaktır. Buna dokunarak telefonunuzu güvenli modda başlatabilirsiniz. Eğer bu seçenek çıkmazsa, telefonunuzun modelini belirterek internette "güvenli modda başlatma" diye arama yapabilirsiniz.
Güvenli modda iken şüpheli gördüğünüz veya kendinizin yüklemediği uygulamaları silmeniz daha kolay olacaktır. Ayarlar > Uygulamalar (veya Uygulama Yöneticisi) kısmından bu uygulamaları bulup kaldırabilirsiniz.
- Zararlı Uygulamaları Tespit Edin ve Kaldırın
Virüslerin çoğu, siz farkında olmadan yüklediğiniz veya güvenmediğiniz kaynaklardan indirdiğiniz uygulamalar aracılığıyla bulaşır. Bu nedenle, son zamanlarda yüklediğiniz uygulamaları gözden geçirmek önemlidir.
Deneyimlerime göre, özellikle şu tür uygulamalara dikkat etmek gerekiyor:
- Tanıdık olmayan geliştiricilerden gelen uygulamalar: Google Play Store veya App Store dışındaki kaynaklardan indirilen uygulamalar risk taşır.
- Aşırı izin isteyen uygulamalar: Örneğin, bir hesap makinesi uygulamasının SMS gönderme veya kişilerinize erişme izni istemesi şüphelidir.
- Performans iyileştirme veya pil tasarrufu adı altında reklam gösteren uygulamalar: Genellikle bu tür uygulamalar kendi kendini bir virüs gibi yayar.
- Son zamanlarda yüklediğiniz ve telefonunuzda anormal davranışlara neden olan uygulamalar: Eğer telefonunuzda bir sorun başladıysa ve bunu kısa süre önce yüklediğiniz bir uygulamaya bağlıyorsanız, ilk olarak o uygulamayı silmeyi deneyin.
Bu uygulamaları bulduğunuzda, telefonunuzu güvenli modda başlattıysanız, Ayarlar > Uygulamalar kısmından ilgili uygulamaya dokunup "Kaldır" seçeneğini kullanabilirsiniz. Eğer "Kaldır" butonu griyse veya devre dışıysa, o uygulama cihaz yöneticisi izinlerine sahip demektir. Bu durumda Ayarlar > Güvenlik > Cihaz Yöneticisi (veya benzeri bir seçenek) kısmından ilgili uygulamanın izinlerini kaldırıp ardından tekrar deneyin.
- Güvenilir Bir Antivirüs Uygulaması Kullanın
Telefonunuzda virüs olduğundan şüpheleniyorsanız, güvenilir bir antivirüs uygulaması indirmek sorunu çözmenize yardımcı olabilir. Ancak burada dikkatli olmak gerekiyor; çünkü bazı antivirüs uygulamaları da kendileri zararlı olabilir.
Deneyimlerime göre, tercih etmeniz gereken antivirüs uygulamaları şunlar olmalı:
- Resmi uygulama mağazalarından indirin: Sadece Google Play Store (Android) veya App Store (iOS) gibi güvenilir mağazalardan indirme yapın.
- Tanınmış markaları tercih edin: Avast, Bitdefender, Malwarebytes, Norton gibi sektörde bilinen ve uzun süredir var olan markaların uygulamalarını kullanmak daha güvenlidir.
- Gereksiz izinler istememesine dikkat edin: Uygulamayı indirirken istediği izinleri kontrol edin.
Antivirüs uygulamasını indirdikten sonra, tam bir tarama yapmasını sağlayın. Tarama sonucunda bulunan zararlı yazılımları temizlemesi için uygulama içindeki talimatları izleyin. Genellikle tek bir dokunuşla tüm zararlıları temizleme seçeneği sunarlar.
- Telefonunuzu Fabrika Ayarlarına Döndürmek (Son Çare)
Yukarıdaki adımların hiçbiri işe yaramazsa veya sorunun kaynağını tespit edemezseniz, telefonunuzu fabrika ayarlarına döndürmek en kesin çözüm olacaktır. Bu işlem, telefonunuzdaki tüm kişisel verilerinizi, uygulamalarınızı ve ayarlarınızı sileceği için dikkatli olunmalıdır.
Bu adıma geçmeden önce:
- Tüm önemli verilerinizi yedekleyin: Fotoğraflar, kişiler, mesajlar gibi önemli bilgilerinizi bulut depolama servislerine (Google Drive, iCloud vb.) veya bilgisayarınıza aktarın.
- Hesap bilgilerinizin olduğundan emin olun: Google hesabınız (Android) veya Apple ID'niz (iOS) gibi bilgilerinizi unutmamalısınız, çünkü telefonunuzu yeniden kurarken bunlara ihtiyacınız olacak.
Fabrika ayarlarına döndürme işlemi genellikle şu adımlarla yapılır:
- Ayarlar > Sistem > Sıfırlama (veya benzeri bir menü)
- Burada "Tüm verileri sil (Fabrika ayarlarına sıfırla)" seçeneğini göreceksiniz.
Bu işlemden sonra telefonunuz sıfırlanacak ve ilk günkü gibi temiz olacaktır. Ardından sadece güvenilir uygulamaları indirerek telefonunuzu kullanmaya devam edebilirsiniz.