Turnike kolda ne kadar kalmalı?
Turnike Kolda Ne Kadar Kalmalı?
Turnike kullanımı, özellikle acil durumlarda hayat kurtarıcı olabilir ama ne yazık ki yanlış uygulandığında ciddi zararlara yol açabilir. Kolda turnikeyi ne kadar süreyle tutman gerektiği konusu ise en çok merak edilen ve en kritik noktalardan biri.
Deneyimlerime göre, bu sorunun tek bir doğru cevabı yok çünkü durumun ciddiyeti ve kullanılan turnike tipi belirleyici oluyor. Ancak genel prensipleri anlamak, doğru kararı vermene yardımcı olacaktır.
Turnike Uygulamasının Temel Prensipleri ve Süre Faktörü
Turnikenin temel amacı, hayatı tehdit eden kanamayı durdurmaktır. Bunu, kan akışını tamamen keserek yapar. Maalesef, kan akışının tamamen kesilmesi, dokuların oksijensiz kalmasına ve dolayısıyla hasar görmesine neden olur. Bu nedenle turnike, gerektiği kadar ve en kısa sürede çıkarılmalıdır.
Peki, "gerektiği kadar" ne demek? Bu, kanamanın kontrol altına alındığı ve profesyonel tıbbi yardımın ulaştığı zamana kadar geçen süredir. Şöyle düşün: turnikeyi uyguladığın anda, profesyonel yardımın gelmesini bekleyeceksin. Bu süreçte, turnikeyi çıkarmak için acele etmemelisin çünkü kanama yeniden başlayabilir ve bu durum daha da tehlikeli olabilir.
Önemli olan nokta şu: Profesyonel tıbbi yardım ulaşana kadar turnike yerinde kalmalı. Eğer tıbbi ekip gelmeden kanama durduysa bile, turnikeyi kendin çıkarmaya kalkışmamalısın. Çünkü altta yatan hasarın ne olduğunu ve ne zaman güvenle çıkarılabileceğini ancak eğitimli sağlık personeli anlayabilir.
Turnike Süresinin Dokular Üzerindeki Etkisi ve Riskler
Turnikenin kolda uzun süre kalması, dokular için ciddi riskler taşır. Sinirler, damarlar ve kaslar oksijensiz kaldığında hasar görmeye başlar. Bu hasarın geri dönüşümsüz hale gelme süresi, turnikenin sıkılığına, kişinin genel sağlık durumuna ve çevresel faktörlere (sıcaklık gibi) bağlı olarak değişir.
Genel kabul gören ve çalışmalarla da desteklenen bazı bilgiler var. Örneğin, 2 saatten fazla süren turnike uygulamalarında ekstremite (kol veya bacak) kaybı riskinin arttığına dair veriler mevcut. Bazı kaynaklarda bu süre 4-6 saat olarak da belirtilebilir ancak bu, turnikenin tipine ve uygulanan sıkılığa göre de değişir. Ancak unutmamalısın ki, amaç en kısa sürede tıbbi yardıma ulaşmaktır.
Deneyimlerime göre: Eğer turnikeyi kendin uyguladıysan ve profesyonel yardımın gelmesi uzun sürecekse, turnikenin üzerine mutlaka bir zaman etiketi iliştir. Örneğin, "Turnike Uygulama Saati: 14:30" gibi. Bu, tıbbi ekibin hastaya yaklaşımını belirlemesinde çok büyük fayda sağlar.
Pratik İpuçları ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Turnike uyguladığında yapabileceğin en önemli şeylerden biri, turnikenin uygulandığı yeri ve saati kaydetmektir. Bu, tıbbi ekibe durumu daha net aktarmanı sağlar.
- Turnikeyi Sıkıca Bağla: Kanama durana kadar sıkıca bağladığından emin ol. Eğer kanama devam ediyorsa, turnikenin yeterince sıkı olmadığını gösterebilir.
- Turnike Üzerine Not Al: Uygulama saatini mutlaka yaz.
- Profesyonel Yardımı Bekle: Turnikeyi asla kendin çıkarmaya çalışma.
- İki Turnike Kullanımı: Eğer ilk turnike kanamayı durdurmazsa, ilk turnikenin hemen üzerine ikinci bir turnike uygulayabilirsin. Bu, kan akışını daha da azaltacaktır.
Unutma, turnike son çare olmalı ve amacı sadece hayatı kurtarmak. Bu nedenle, acil tıbbi yardım ekipleri olay yerine ulaşana kadar sabırlı olmak ve turnikenin doğru ellerde güvenle çıkarılmasını sağlamak en doğrusudur.